Kohët e fundit, duket sikur pothuajse të gjithë përreth jush kanë kollë, rrjedhje hundësh ose ftohje. Nëse vetë nuk jeni të sëmurë, ndoshta njihni dikë që është shëruar ose sapo është shëruar. BBC ka hetuar pse infeksionet respiratore janë kaq të përhapura tani.
Profesori Jonathan Ball i Shkollës së Mjekësisë Tropikale të Liverpulit shpjegon se arsyeja është një kombinim i disa faktorëve: fëmijët po kthehen në shkollë, të rriturit po kthehen në punë pas festave dhe njerëzit po kalojnë më shumë kohë brenda ndërsa moti ftohet. Kjo krijon kushte ideale për përhapjen e viruseve të frymëmarrjes.
“Në fakt, kemi një mori virusesh të ndryshme që fillojnë të përhapen. Imuniteti dobësohet dhe sëmuresh lehtë”, thotë profesori Ball.
Ekzistojnë më shumë se 100 viruse të ndryshme që shkaktojnë infeksione të traktit të sipërm dhe të poshtëm respirator, si dhe disa infeksione bakteriale. Të dhënat nga Agjencia e Sigurisë Shëndetësore e Mbretërisë së Bashkuar (UKHSA) tregojnë se rinovirusi – ai që shumë njerëz e njohin si ftohja e zakonshme – është aktualisht shkaku më i zakonshëm.
Covid-19 po qarkullon gjithashtu, i shkaktuar nga dy variante të reja – XFG (ndonjëherë i quajtur Stratus) dhe NB.1.8.1 (i njohur si Nimbus). Megjithatë, tashmë ekziston një shkallë e lartë e imunitetit të fituar në popullatë, që do të thotë se për shumicën, infeksioni është mjaft i lehtë.
Ka gjithashtu shenja se gripi po rritet tek njerëzit e moshës 15 deri në 25 vjeç, ndërsa viruset e frymëmarrjes, të cilat mund të shkaktojnë probleme serioze tek fëmijët e vegjël, zakonisht intensifikohen gjatë vjeshtës.
Epidemiologu Jaime López Bernal shpjegon se niveli i sëmundshmërisë aktualisht nuk është veçanërisht i lartë: “Covid është mbi nivelin bazë dhe ka shumë rinoviruse. Rritja e gripit në grupin më të ri mund të ketë ardhur pak më herët nga sa do të kishim pritur, por është ende në një nivel të ulët.”
Si t’i njohësh simptomat?
Sipas Shërbimit Shëndetësor Kombëtar, simptomat e ftohjes shfaqen gradualisht, më shpesh duke filluar nga hunda dhe fyti, dhe shenja më e hershme është presioni në vesh.
Simptomat e gripit shfaqen papritur, me një ndjenjë lodhjeje, ethe, dhimbje muskujsh dhe kollë të thatë, duke kërkuar pushim në shtrat.
Covid-19 ka simptoma të ngjashme me gripin, por me shenja shtesë si humbja e nuhatjes, diarreja ose shqetësimi i stomakut.
Problemi është se shumë simptoma të ftohjes, gripit dhe viruseve më të ndërlikuara si Covid mbivendosen, duke e bërë të vështirë dallimin.
Si ta mbroni veten?
Infeksionet respiratore mund të jenë të rrezikshme për njerëzit me sëmundje kronike, veçanërisht gjatë dimrit. Por nuk ka asnjë tregues se viruset që qarkullojnë aktualisht po shkaktojnë probleme më serioze se zakonisht.
«Ne të gjithë reagojmë ndryshe dhe nuk e kuptojmë vërtet pse», pranon profesori Ball.
Ndërsa mosha dhe gjendja fizike luajnë një rol të madh, ndonjëherë është thjesht gjenetika individuale ose sa i lodhur jeni dhe kur jeni ekspozuar për herë të fundit ndaj një virusi të caktuar.
Masa më e rëndësishme mbrojtëse është vaksinimi, veçanërisht për ata që janë më në rrezik, siç janë të moshuarit dhe njerëzit me probleme të caktuara shëndetësore.
Nëse jeni i sëmurë, mbrojini të tjerët duke larë duart rregullisht, duke qëndruar në shtëpi nëse është e mundur dhe duke marrë në konsideratë mbajtjen e maskës në vendet publike.
Profesori Ball shton se, nëse jeni të shëndetshëm dhe të rinj ose në moshë pune, marrja e një infeksioni respirator është pothuajse e pashmangshme dhe jo domosdoshmërisht një gjë e keqe.
“Shumica e njerëzve do të preken nga një ose dy infeksione të frymëmarrjes në vit. Në disa mënyra, kjo është një gjë e mirë – kur je fëmijë ose një i rritur i shëndetshëm, ekspozimi ndaj infeksioneve ndihmon në ndërtimin e imunitetit, në mënyrë që kur të plakesh, të kesh mbrojtje të mjaftueshme kundër sëmundjes serioze”, tha profesor Ball për BBC-në.
The post Ftohje, grip apo Covid: Pse të gjithë sëmuren papritur? appeared first on Alsat.