Kërpudhat janë më të njohura për kthimin e lëndës organike të vdekur në tokë, por shkencëtarët e materialeve po hetojnë nëse ato një ditë mund ta ndihmojnë trupin e njeriut të rikuperohet, në formën e hidrogeleve speciale, shkruan Science Alert.
Që një hidrogel të ketë zbatime biomjekësore, ai duhet të ketë një strukturë shumështresore të ngjashme me atë të lëkurës, kërcit dhe muskujve tanë. Ndërsa disa inxhinierë po përpiqen të bëjnë versione sintetike që imitojnë biologjinë, shkencëtarët në Universitetin e Utah-ut kanë zbuluar një hidrogel që fjalë për fjalë ka një “jetë të vetën”.
Biogel i nxjerrë nga kërpudhat
Marquandomyces marquandii është një kërpudhë e zakonshme që jeton në tokë dhe është një kandidate premtuese për këtë aplikim. Kërpudha kaloi një krizë identiteti, pasi ishte klasifikuar gabimisht si Paecilomyces marquandii për një kohë të gjatë, derisa iu dha gjinia e vet në vitin 2020. Së shpejti, mund të jetë në gjendje t’i shtojë një rol të ri rezymeve të saj, si një hidrogel i biointegruar.
Hidrogele të tilla krijohen nga organizma që ne i njohim se formojnë struktura rrjeti komplekse dhe të ndërlidhura, të cilat potencialisht mund të zëvendësojnë indet tona të buta.
“Hidrogelët konsiderohen një alternativë premtuese për aplikime në rigjenerimin dhe inxhinierinë e indeve, skelat e kulturës qelizore, bioreaktorët dhe pajisjet e veshshme, falë aftësisë së tyre për të imituar nga afër vetitë viskoelastike të indeve të buta”, tha autori kryesor Atul Agrawal, një inxhinier në Universitetin e Utah-ut, së bashku me kolegët e tij.
Edhe pse më shpesh i shoqërojmë kërpudhat me kërpudhat dhe rritjet e mykura, këto janë në fakt pjesët e tyre riprodhuese. Pjesa më e madhe e një kërpudhe përbëhet nga një rrjet filamentesh të njohur si miceli, i cili zakonisht është i fshehur thellë në tokë, dru ose fruta në fund të një ene. Është ky rrjet fijor dhe i shtresuar që i bën kërpudhat një biomaterial jashtëzakonisht interesant.
“Ndërsa rriten, kërpudhat krijojnë mure tërthore që më pas i ndajnë filamentet e gjata në qeliza të shumta individuale. Ato mund të rriten pafundësisht, për sa kohë që ka mjaftueshëm lëndë ushqyese… ka shumë gjëra në këtë sjellje që mund t’i shfrytëzojmë, të cilat nuk janë eksploruar ende”, shpjegon mikologu Bryn Denninger i Muzeut të Historisë Natyrore të Utahut.
Kërpudha të tjera janë testuar si hidrogele të mundshme biomjekësore, por ato shpesh kanë rezultuar shumë të brishta ose të thara shumë shpejt. Ky nuk ishte rasti me këtë specie kërpudhe, e cila, kur u rrit duke përdorur një metodë fermentimi stacionar të lëngshëm, prodhoi një hidrogel të aftë të mbante deri në 83 përqind ujë.
“Ajo që morëm është një hidrogel me shtresa të shumëfishta. Është i dukshëm me sy të lirë dhe këto shtresa kanë porozitet të ndryshëm. Shtresa e sipërme ka rreth 40 përqind porozitet, dhe pastaj ka breza alternativë me porozitet 90 dhe 70 përqind”, thotë Agrawal.
Studiuesit dyshojnë se këto shtresa të ndryshme lindin nga ndryshimet në shpejtësinë dhe strategjinë e rritjes. Për shembull, aty ku kërpudhat arrinin sipërfaqen e mjedisit të rritjes, poroziteti i tyre ishte më i ulët, ndoshta sepse rritja në anë ishte përparësi. Kjo do të thotë që shkencëtarët mund të rregullonin kushtet e rritjes, siç janë furnizimi me oksigjen dhe temperatura, për të optimizuar mikrostrukturën e hidrogelit në varësi të aplikimit.
Kërpudhat nën mikroskop
“Kjo specie në veçanti ishte në gjendje të rriste shtresa të mëdha dhe të dendura miceli, gjë që na interesonte më shumë. Miceli është bërë kryesisht nga kitina, e ngjashme me guaskat e guaskave të detit dhe ekzoskeletet e insekteve. Është biokompatibil, por edhe shumë sfungjeror”, thotë inxhinieri i materialeve në Universitetin e Utah-ut, Steven Naleway.
“Teorikisht, mund të përdoret si shabllon për aplikime biomjekësore ose të mineralizohet për të ndërtuar një skelet kockash”, shton Nalevaj.
Do të duhet pak kohë para se mjeku juaj t’ju ofrojë “lëkurë kërpudhore” si trajtim për djegie ose një implant të bërë nga kërpudhat. Marquandomyces marquandii nuk është i dëmshëm për njerëzit, por studimet në kafshë sugjerojnë se kitina nga myku mund të shkaktojë reaksione të rralla alergjike.
Nga ana tjetër, mund të ndihmojë në rritjen e disa bimëve. Do të nevojiten shumë eksperimente të tjera për të përcaktuar se sa mirë kjo kërpudhë toke mund të bashkëveprojë me indet e gjalla.
– Sipas njohurive tona, ky është raporti i parë i një specieje miceli që ka arritur vetitë e hidrogelit në kushte të rritjes së zhytur, gjë që e pozicionon ‘marquandomyces marquandii’ si një material të ri dhe premtues për aplikime biomjekësore – shpjegoi ekipi i kërkimit.
The post Fashot dhe allçitë e bëra nga kërpudhat janë e ardhmja e trajtimit të plagëve dhe djegieve appeared first on Alsat.