Antarktida po përballet me perspektivën e ndryshimeve të papritura dhe potencialisht të pakthyeshme në akullin, oqeanet dhe ekosistemet e saj. Shkencëtarët paralajmërojnë se pa një ulje të ndjeshme globale të emetimeve të dioksidit të karbonit, këto transformime mund të kenë efekte serioze jo vetëm në kontinent, por edhe në Australi dhe pjesën tjetër të planetit.
Paralajmërimi vjen nga një hulumtim i ri i udhëhequr nga shkencëtarë nga Universiteti Kombëtar Australian dhe Universiteti i Uellsit të Ri Jugor, së bashku me studiues nga të gjitha institucionet kryesore shkencore të Antarktidës në Australi.
Ekipi zbuloi se ndryshime të shumta të mëdha po ndodhin në të gjithë Antarktidën në të njëjtën kohë dhe se këto procese janë të “ndërlidhura”, duke intensifikuar presionet globale mbi sistemin klimatik, nivelet e detit dhe ekosistemet.
Shtresa e Akullit të Antarktidës Perëndimore: Shembje në Lëvizje
Studiuesit e kanë identifikuar Shtresën e Akullit të Antarktidës Perëndimore si jashtëzakonisht në rrezik shembjeje, ndërsa nivelet e dioksidit të karbonit në atmosferë vazhdojnë të rriten. Një shembje e plotë mund të rrisë nivelet globale të detit me më shumë se tre metra, duke kërcënuar popullatat bregdetare dhe qytetet e mëdha në të gjithë botën.
Dr. Nerili Abram, shkencëtarja kryesore në Divizionin Australian të Antarktidës, paralajmëron se një ngjarje e tillë do të kishte pasoja katastrofike për brezat e ardhshëm.
Rënia e akullit të detit
Dr. Abram tha se rënia e ndjeshme e akullit të detit të Antarktidës ishte një tjetër sinjal alarmues.
“Humbja e akullit të Antarktidës është një tjetër ndryshim i papritur që ka një gamë të tërë efektesh anësore, duke përfshirë edhe bërjen e rafteve të akullit lundrues rreth Antarktidës më të prekshëm ndaj shembjes së shkaktuar nga valët”, tha ajo.
Rënia e akullit detar, së bashku me një dobësim të qarkullimit të thellë të oqeanit në Oqeanin Jugor, sugjeron që këto sisteme janë më të ndjeshme ndaj rritjes së temperaturave sesa mendohej më parë.
Ndërsa akulli detar zhduket, më shumë nxehtësi diellore absorbohet nga sipërfaqja e oqeanit, duke amplifikuar ngrohjen rajonale. Dr. Abram shton se sisteme të tjera kritike mund të arrijnë së shpejti në një pikë pa kthim, duke përfshirë edhe raftet e akullit që mbajnë së bashku pjesë të shtresës së akullit të Antarktidës.
Pasojat që ndikojnë në Australi
Profesori Matthew England, i cili është bashkautor i studimit, tha se këto ndryshime të shpejta në Antarktidë mund të kenë efekte serioze në Australi.
“Pasojat për Australinë përfshijnë rritjen e niveleve të detit, të cilat do të ndikojnë në komunitetet tona bregdetare, si dhe një Oqean Jugor më të ngrohtë dhe të deoksigjenuar që është më pak i aftë të largojë dioksidin e karbonit nga atmosfera, duke çuar në ngrohje më intensive në Australi dhe më gjerë, dhe rritje të ngrohjes rajonale nga humbja e akullit detar të Antarktidës”, tha ai.
Jeta e egër dhe ekosistemet në rrezik
Humbja e akullit detar tashmë po kërcënon jetën e egër të Antarktidës. Profesori England paralajmëroi se popullatat e pinguinëve përballen me rreziqe më të mëdha zhdukjeje sepse zogjtë e tyre varen nga akulli i qëndrueshëm detar për t’u pjekur, dhe specie të tjera janë gjithashtu nën kërcënim.
Nevojitet veprim urgjent global
. Dr. Abram theksoi se ndërsa përpjekjet përmes Sistemit të Traktatit të Antarktidës mbeten jetësore, ato nuk do të jenë të mjaftueshme. Ajo thotë se e vetmja mënyrë për të shmangur ndryshimet e mëtejshme të menjëhershme dhe ndikimet e tyre të gjera është të zvogëlohen emetimet e gazrave serrë mjaftueshëm shpejt për të kufizuar ngrohjen globale në sa më afër 1.5 gradë Celsius të jetë e mundur.
Qeveritë, industritë dhe komunitetet duhet t’i përfshijnë këto ndryshime përshpejtuese në Antarktidë në planifikimin e tyre të përshtatjes ndaj klimës, veçanërisht në rajone si Australia që do të preken drejtpërdrejt.
The post Shkencëtarët parashikojnë: Kolapsi i Antarktidës është i pandalshëm appeared first on Alsat.

